Mountainbikeschoenen zijn primair onder te verdelen in twee hoofdtypen, afhankelijk van het pedaalsysteem waarmee ze worden gebruikt .
Dit systeem biedt een grotere performance en efficiëntie doordat de krachtoverbrenging zowel bij het omhoog als omlaag bewegen van de pedalen optimaal is . In tegenstelling tot racefietsschoenen, hebben mountainbikeschoenen met kliksysteem doorgaans verzonken schoenplaten, wat het lopen vergemakkelijkt . Deze schoenen worden vaak verkozen door professionals en meer ervaren rijders. Ze vereisen het gebruik van compatibele klikpedalen, die meestal een 2-bouts bevestigingssysteem hebben, zoals de systemen van SPD, Crankbrothers, Time en Look . Het is belangrijk te weten dat de term "klikpedaal" misschien wat verwarrend is, aangezien het juist om het vastklikken in de pedalen gaat. De benaming is historisch ontstaan als een verwijzing naar de afwezigheid van de traditionele teenclips die voorheen werden gebruikt . Verschillende merken van klikpedalen en schoenplaten, zoals SPD, Crankbrothers en Time, bieden variërende releasehoeken en speling (float), waardoor rijders hun systeem kunnen afstemmen op hun persoonlijke voorkeur en rijstijl.
De onderkant van deze schoenen is vaak voorzien van een stroef rubberdesign en een profiel dat de grip verbetert . Omdat ze geen pedaalbevestigingen hebben, kan de voet gemakkelijk van de pedalen worden gehaald . Ze zijn doorgaans iets stijver dan normale sportschoenen om voldoende ondersteuning en efficiëntie tijdens het fietsen te bieden . Platte pedaalschoenen vereisen geen speciale pedalen en werken goed met bredere platformpedalen. Ze zijn een uitstekende keuze voor beginners, trailrijden en meer technisch georiënteerd rijden . Dankzij de ontwikkeling van moderne rubbercompounds met superieure grip, zelfs in natte omstandigheden, zijn platte pedaalschoenen steeds populairder geworden onder mountainbikers .
Elk type schoen heeft zijn eigen voor- en nadelen. Platte pedalen kunnen helpen bij het ontwikkelen van de juiste fietshandlingstechniek, omdat rijders niet kunnen vertrouwen op het omhoogtrekken van de pedalen . Klikpedalen voorkomen dat de voeten van de pedalen stuiteren op ruw terrein en zorgen voor een efficiëntere krachtoverbrenging . Uiteindelijk hangt de keuze tussen platte en klikpedalen vaak af van persoonlijke voorkeur en de specifieke rijstijl van de mountainbiker .
Bij de aanschaf van mountainbikeschoenen zijn er verschillende belangrijke kenmerken waarmee rekening moet worden gehouden om de meest geschikte schoen voor uw behoeften te vinden.
De buitenzool is het contactpunt met zowel de pedalen als de grond en is onmisbaar voor de grip . Verschillende merken, zoals Ride Concepts, Five Ten, Shimano en Leatt, hebben rubbercompounds ontwikkeld (bijvoorbeeld MaxGrip, HighGrip, Stealth, ULTREAD, RideGrip PRO) die zijn afgestemd op verschillende doeleinden, zoals maximale grip, duurzaamheid of de mogelijkheid om de voet gemakkelijk te verplaatsen op de pedalen . Over het algemeen geldt dat zachter rubber meer grip biedt omdat de pedaalpinnen er gemakkelijker in vast kunnen grijpen. Ook het profiel van de zool, met structuren zoals zeshoekige patronen of omgekeerde wafelpatronen, speelt een belangrijke rol bij het verhogen van de grip en de interactie met de pedalen. Het is belangrijk om een balans te vinden tussen zacht rubber voor grip en harder rubber voor duurzaamheid, afhankelijk van de beoogde toepassing van de schoen. De juiste schoenen zorgen voor optimale grip op de pedalen, maar vergeet niet dat ook je banden een grote rol spelen in tractie en controle. Lees hier meer over hoe je de beste mountainbikebanden kiest.
De tussenzool, vaak gemaakt van EVA-schuim, biedt structuur, ondersteuning, demping en bescherming aan de voet. De binnenzool, ook wel voetbed genoemd, kan soms worden vervangen door een exemplaar dat meer ondersteuning biedt aan de voetboog . Bij klikpedaalschoenen is de shank, een stijve laag van plastic of carbon tussen de binnen- en buitenzool, van belang voor de stijfheid die nodig is voor een efficiënte krachtoverbrenging. Hoewel stijfheid in de zool, mede bepaald door de shank en de materialen van de tussenzool, de efficiëntie van de krachtoverbrenging beïnvloedt, suggereren studies dat het werkelijke prestatieverschil voor recreatief rijden marginaal kan zijn. Een stijvere zool kan echter ook bijdragen aan het comfort door het elimineren van drukpunten onder de schoenplaat .
De bovenkant van de schoen is gemaakt van verschillende materialen, zoals microvezel, suède, canvas, Cordura® en synthetisch leer. Deze materialen worden gekozen om een optimale balans te bieden tussen ademend vermogen, duurzaamheid en bescherming tegen gevaren op de trail en wisselende weersomstandigheden . Meshpanelen en perforaties in het bovenmateriaal zorgen voor ventilatie. TPU (Thermoplastisch Polyurethaan) wordt vaak gebruikt rond de neus en hiel voor extra bescherming. Ademende bovenmaterialen zijn hoofdzakkelijk om oververhitting en ongemak tijdens lange ritten of in warme omstandigheden te voorkomen.
Er zijn verschillende sluitingssystemen beschikbaar voor mountainbikeschoenen, elk met hun eigen voor- en nadelen:
- Veters: Bieden de meest aanpasbare pasvorm en comfort en hebben een traditionele uitstraling, maar kunnen nat en vuil worden en moeten worden weggestopt om te voorkomen dat ze in de ketting verstrikt raken .
- Klittenband: Zorgen voor een snelle sluiting en blijven bruikbaar in modderige omstandigheden, maar zijn minder goed aanpasbaar dan veters en kunnen na verloop van tijd hun stevigheid verliezen .
- Gespbanden: Bieden een zeer stevige en nauwkeurige sluiting en zijn gemakkelijk aan te passen, maar zijn doorgaans duurder en zwaarder .
- Draaisluitingen (BOA): Maakt een zeer precieze, micro-aanpasbare pasvorm mogelijk met een gelijkmatige drukverdeling en een snelle ontgrendeling, maar is duurder en kan in geval van defect lastig te repareren zijn. BOA-systemen bieden het voordeel dat ze ook tijdens het rijden kunnen worden aangepast, wat handig is bij veranderend terrein of als de voeten opzwellen .
Een verstevigde neus is belangrijk om de tenen te beschermen tegen stoten tegen stenen en andere obstakels op de trail . Sommige schoenen bieden ook extra enkelbescherming, zoals neopreen manchetten, gevoerde kragen en asymmetrische ontwerpen, om te voorkomen dat er vuil in de schoen komt en om de enkels te beschermen tegen stoten tegen de crankarm . Materialen zoals D3O worden in sommige modellen gebruikt voor extra impactbescherming in specifieke zones.
De stijfheid van de zool beïnvloedt zowel de efficiëntie van het trappen (stijver = meer krachtoverbrenging) als het loopcomfort (minder stijf = gemakkelijker lopen). Merken zoals Shimano gebruiken een stijfheidsindex om hun schoenen te categoriseren. De ideale stijfheid is een compromis dat afhangt van de rijstijl; cross-country rijders geven vaak de voorkeur aan stijvere zolen, terwijl gravity-rijders wellicht wat meer flexibiliteit willen voor een beter pedaalgevoel .
De keuze van mountainbikeschoenen moet aansluiten bij de specifieke discipline van het mountainbiken die u beoefent.
Voor Cross-Country (XC) zijn lichte schoenen met een stijve zool voor maximale krachtoverbrenging en een goede pasvorm ideaal, vaak in combinatie met klikpedalen .
Voor Trail/All-Mountain is een balans tussen stijfheid voor het trappen en flexibiliteit voor het lopen belangrijk, samen met goede grip en duurzame bovenmaterialen. Zowel klikpedalen als platte pedalen kunnen hier worden gebruikt .
Enduro vereist duurzame schoenen met goede bescherming, een balans tussen trapefficiëntie en prestaties naast de fiets, en de keuze tussen klikpedalen of platte pedalen .
Downhill schoenen moeten maximale bescherming bieden, uitstekende grip hebben (vaak platte pedalen), stijf zijn maar met enig pedaalgevoel, en een duurzame constructie hebben .
Voor Freeride/Dirt Jumping zijn duurzame schoenen met een goed pedaalgevoel (vaak plat), enkelondersteuning en een stijlvolle look belangrijk .
Commuting vraagt om loopcomfortabele schoenen die eventueel geschikt zijn voor klikpedalen of platte pedalen en enige bescherming bieden tegen weersinvloeden .
Het is noodzakelijk om de specifieke eisen van elke discipline in overweging te nemen met betrekking tot pedaaltype, beschermingsniveau en de verhouding tussen trappen en lopen.
De juiste maat en pasvorm zijn erg belangrijk voor comfort en prestaties. Over het algemeen vallen fietsschoenen normaal qua maat, maar als u tussen twee maten in zit, wordt aangeraden de grotere maat te kiezen, rekening houdend met het opzwellen van de voeten tijdens het rijden . Raadpleeg altijd de maattabellen van de specifieke merken, aangezien de maatvoering kan variëren . Meet de lengte en breedte van uw voeten nauwkeurig .
Bij het passen van schoenen is het belangrijk om fietssokken te dragen . Er moet voldoende teenruimte zijn om de tenen lichtjes te kunnen bewegen, maar ze mogen de voorkant van de schoen niet raken . De voetboog moet goed ondersteund worden en de hiel mag niet te veel op en neer glijden (een lichte hielslip bij het lopen kan normaal zijn door de stijve zool) .
Voor rijders met bredere voeten zijn er modellen met een bredere leest beschikbaar , terwijl rijders met hoge voetbogen kunnen overwegen schoenen met verstelbare voetboogondersteuning of aftermarket inlegzolen te gebruiken .
Veelvoorkomende pasvormproblemen zoals hielslip, drukpunten en gevoelloosheid kunnen vaak worden verholpen door de sluiting aan te passen, een bredere neus te overwegen of de positie van de schoenplaat te veranderen . Aftermarket inlegzolen kunnen ook extra steun en comfort bieden .
De levensduur van mountainbikeschoenen hangt af van verschillende factoren, waaronder de rij-intensiteit, de omstandigheden waarin wordt gereden, de kwaliteit van de schoen en het onderhoud . Experts schatten dat een paar schoenen bij regelmatig gebruik 2 tot 3 seizoenen meegaan, maar hoogwaardige schoenen kunnen langer meegaan . Voor rijders die vaak in natte of koude omstandigheden fietsen, kunnen overschoenen een uitkomst zijn. Ze helpen je voeten warm en droog te houden. Bekijk hier onze gids over overschoenen.
Regelmatig onderhoud verlengt de levensduur van uw schoenen aanzienlijk:
- Veeg na elke rit vuil af met een vochtige doek .
- Gebruik een zachte borstel en milde zeep voor hardnekkig vuil .
- Verwijder de binnenzolen en veters voor het reinigen .
- Laat de schoenen op kamertemperatuur drogen, uit de buurt van direct zonlicht of warmtebronnen. Vul ze met krantenpapier om vocht te absorberen en de vorm te behouden .
- Controleer en vervang de schoenplaatjes regelmatig bij slijtage .
- Impregneer de schoenen periodiek om ze waterafstotend te houden .
- Vermijd de wasmachine en agressieve oplosmiddelen .
De technologie achter mountainbikeschoenen heeft een aanzienlijke evolutie doorgemaakt. In de begindagen werden aangepaste leren schoenen en teenclips gebruikt , waarna de introductie van klikpedalen en verzonken schoenplaatjes (met Shimano SPD in 1990 als een belangrijke mijlpaal) een revolutie teweegbracht . De ontwikkeling van stroeve rubberzolen, met Five Ten als pionier, verbeterde de grip op platte pedalen aanzienlijk . Ook de materialen van de zolen evolueerden van nylon naar carbonfiber voor meer stijfheid en een lager gewicht . Sluitingssystemen ontwikkelden zich van veters naar klittenband, ratels en uiteindelijk de geavanceerde BOA-systemen . Verschillende merken, zoals Specialized, Giro, Crankbrothers, Leatt, Ride Concepts en Northwave, hebben in deze evolutie een belangrijke rol gespeeld .
Kijkend naar de toekomst, zijn er verschillende opkomende trends en innovaties te verwachten, zoals draadloze schoenplaatjes met automatische aanpassing , duurzame en milieuvriendelijke materialen (gerecycled, biologisch afbreekbaar) , personalisatieopties en de integratie van geavanceerde impactbeschermingstechnologieën zoals D3O . Ook de focus op ademend vermogen en ventilatie zal naar verwachting toenemen .
Bij het kiezen van mountainbikeschoenen zijn er enkele belangrijke overwegingen. Stem de schoenen af op het type pedalen en uw rijstijl. Prioriteer een goede pasvorm en comfort. Denk na over het belang van grip, stijfheid en bescherming. Houd rekening met de weersomstandigheden waarin u doorgaans rijdt en de gewenste duurzaamheid.
Experts adviseren dat beginners vaak baat hebben bij platte pedalen vanwege het gebruiksgemak en het vertrouwen dat ze bieden , terwijl meer ervaren rijders wellicht de voorkeur geven aan klikpedalen voor efficiëntie en controle. Het is raadzaam om schoenen van verschillende merken te passen, aangezien de pasvorm aanzienlijk kan variëren. Onderschat ook het belang van kwalitatieve fietssokken niet .
De volgende tabel biedt een vergelijking van populaire merken en hun belangrijkste kenmerken:
|
Merk |
Belangrijkste Kenmerken |
Rijstijlen |
Sluitingssystemen |
|---|---|---|---|
|
Five Ten |
Stroeve Stealth rubberzolen, duurzame constructie, ideaal voor platte pedalen. |
Freeride, Downhill, Trail |
Veters, Klittenband |
|
Shimano |
Breed scala aan opties, SPD-compatibiliteit, stijfheidsindex, goede allround prestaties. |
XC, Trail, Enduro, Downhill, Commuting |
BOA, Straps, Veters |
|
Ride Concepts |
Focus op pasvorm en functie, gepatenteerde rubbercompounds (MaxGrip, HighGrip, ClipGrip), D3O impactbescherming. |
Trail, Enduro, Downhill, Dirt Jump |
BOA, Veters, Klittenband |
|
Fox Racing |
Nieuw op de markt, focus op grip en duurzaamheid, BOA-sluitingen op sommige modellen, goede bescherming. |
Trail, Enduro, Downhill |
BOA, Veters |
|
Crankbrothers |
Match System voor geoptimaliseerde schoen/pedaal interface, opties voor klik- en platte pedalen. |
Trail, Enduro, XC, Gravel, City |
BOA, Veters, Snelveters |
|
Pearl Izumi |
Veelzijdige opties, goede balans tussen stijfheid en loopcomfort, sommige modellen met Vibram-zolen. |
XC, Trail, Gravel, Adventure |
BOA, Veters, Straps |
|
Giro |
Breed scala aan modellen, focus op pasvorm en comfort, sommige met BOA, geschikt voor diverse disciplines. |
XC, Trail, Enduro, Downhill, Commuting |
BOA, Veters, Straps |
|
Specialized |
Body Geometry pasvorm, SlipNot rubberzolen (selecte modellen), breed scala aan opties voor verschillende rijstijlen. |
Trail, Enduro, XC, Downhill |
BOA, Veters, Straps |
|
Leatt |
Focus op grip en bescherming, nieuwe rubbercompounds en profielen, sommige modellen met BOA. |
Trail, Enduro, Downhill |
BOA, Veters, MOZ-kabelsluiting |
|
Northwave |
Breed scala aan schoenen inclusief winteropties, sommige met Gore-Tex, SLW2-sluitingssysteem. |
Road, MTB (XC, Trail, Enduro), Winter |
BOA, Straps, Ratel, Veters |
|
Sidi |
Hoogwaardige, duurzame schoenen, vaak met vervangbare onderdelen, verschillende stijfheidsniveaus. |
Road, MTB (XC, Trail, Enduro) |
Gespen, Klittenband, Draadsluitingssysteem |
|
Bont |
Opties voor warmtevorming, focus op krachtoverbrenging en anatomische pasvorm, brede versies beschikbaar. |
Road, MTB (XC) |
BOA, Veters |
De keuze van de juiste mountainbikeschoenen is erg belangrijk voor een vlotte en plezierige mountainbike-ervaring. Door rekening te houden met de pedaalcompatibiliteit, de beoogde rijstijl, de pasvorm en de benodigde eigenschappen zoals grip, stijfheid en bescherming, kunt u ervoor zorgen dat u "gaat door zonder vast te lopen" en elke trail met vertrouwen tegemoet kunt treden.
Terug naar Koopgids